Từ “Bên trong vỏ kén vàng”, bàn về chuyện làm phim của các đạo diễn trẻ Việt Nam

Tháng 5/2023, đạo diễn Phạm Thiên Ân mang về cho điện ảnh Việt giải Camera D’or tại Liên hoan phim Cannes

Ngày 28/5 vừa qua, đạo diễn Phạm Thiên Ân với bộ phim “Bên trong vỏ kén vàng” đã nhận giải Camera Vàng cho phim đầu tay xuất sắc nhất tại LHP Cannes 2023. Một bộ phim điện ảnh đầu tay được làm nên hoàn toàn bởi tài năng và trí óc của những nhà làm phim Việt Nam còn rất trẻ, đã chiến thắng vẻ vang tại một trong những liên hoan phim lâu đời nhất thế giới, sắp được công chiếu tại quê nhà vào tháng 8 này.

Nhà sản xuất Trần Thị Bích Ngọc nhận định: “Chiến thắng của Ân là điều tuyệt vời cho điện ảnh Việt Nam năm nay. Nó không chỉ là niềm vui và tự hào cho giới làm phim, mà còn đại diện cho hình ảnh một thế hệ trẻ mới của Việt Nam đang vươn mình ra biển lớn một cách đàng hoàng tự tin, với toàn bộ sự trân trọng và đón chào của một liên hoan phim quan trong bậc nhất trên thế giới.”

Thế hệ nhà làm phim trẻ tại Việt Nam: Đang có không ít “đặc ân”

Theo nhà sản xuất Trần Thị Bích Ngọc, nước ta hiện đang có xuất hiện một thế hệ trẻ tài năng, năng động, dễ dàng hoà nhập với thế giới từ góc độ ngôn ngữ, văn hoá và năng lực. Bằng chứng rõ ràng nhất là nhiều dự án phim đầu tay của các nhà làm phim trẻ như Phạm Thiên Ân, Phạm Ngọc Lân, Dương Diệu Linh… đang nhận được rất nhiều sự quan tâm của cộng đồng điện ảnh quốc tế.

Nhà sản xuất Trần Thị Bích Ngọc | Nguồn: CGV

Sự hỗ trợ của các quỹ nước ngoài, hay một số chương trình nuôi dưỡng tài năng điện ảnh trong nước đã tạo nên một bệ đỡ vững chắc, một môi trường để các bạn có cơ hội trau dồi tay nghề qua các dự án phim ngắn, kết nối với cộng đồng làm phim trong và ngoài nước, và giới thiệu tác phẩm của mình ở các sân chơi điện ảnh lớn trên thế giới.

Để có một “Vỏ kén vàng” như ngày hôm nay, Phạm Thiên Ân đã có sự chuẩn bị với phim ngắn trước đó là “Hãy tỉnh thức và sẵn sàng”. Được Ân thực hiện vào năm 2018 với khoản tài trợ kinh phí 200 triệu đồng từ Dự án phim ngắn CJ mùa đầu tiên, phim ngắn này đã giành giải cao tại hơn 40 LHP quốc tế lớn như: LHP Cannes, LHP Locarno, LHP Stockholm, LHP Busan, LHP Singapore… Nó đã mang về cho Ân giải Illy dành cho phim ngắn xuất sắc nhất tại Directors’ Fortnight thuộc LHP Cannes 2019 – một hạng mục mà đúng 4 năm sau, phim dài đầu tay của Ân cũng vinh dự góp mặt.

Nhưng trên hết, “đối với người làm sáng tác thì việc được sống và hít thở bầu không khí Việt Nam đã là một đặc ân bởi mảnh đất này có quá nhiều câu chuyện hay để kể, bởi sự thú vị của văn hoá, lịch sử con người nơi đây” – nhà sản xuất Trần Thị Bích Ngọc chia sẻ.

Nhưng còn lại đa phần là thử thách

Đồng hành với nhiều dự án phim đầu tay của các đạo diễn trẻ, nhà sản xuất Trần Thị Bích Ngọc cho rằng ngoài một số điều kiện thuận lợi kể trên, các bạn đang gặp vô vàn thách thức. Thách thức từ việc đi tìm nguồn vốn, có được sự hỗ trợ của một quy trình làm phim chuyên nghiệp, đội ngũ chuyên gia có trình độ còn chưa đủ nhiều.

“Trong điều kiện còn khó khăn như vậy, những bộ phim đầu tay thường nhận được sự giúp đỡ của đội ngũ, nhưng điều này sẽ dần khó hơn với bộ phim thứ 2, thứ 3, và rất cần có một nguồn hỗ trợ tài chính ổn định để đội ngũ nhân lực được trả lương xứng đáng. Muốn đi được đường dài, các nhà làm phim không thể chỉ tự thân vận động…” – chị cho biết.

“Các nước Đông Nam Á như Singapore, Indonesia, Philippines… những năm gần đây đã rất ý thức việc cần có các tổ chức của nhà nước hỗ trợ cho các nhà làm phim trẻ. Chúng ta chưa có quỹ hỗ trợ điện ảnh quốc gia, phần lớn hỗ trợ hiện nay đến từ các mô hình, tổ chức đã hoạt động rất hiệu quả những năm vừa qua như Dự án phim ngắn CJ rất bền bỉ trong chiến lược hỗ trợ các đạo diễn trẻ, Gặp gỡ mùa thu, Xine House tạo nơi kết nối các hoạt động nghề nghiệp cho các nhà làm phim. Tôi nghĩ để hoà nhịp với xu thế phát triển trong khu vực thì các quỹ hỗ trợ điện ảnh trong nước rất cần sớm được triển khai.” – nhà sản xuất Trần Thị Bích Ngọc nhấn mạnh.

Dự án phim ngắn CJ mùa 4 sẽ diễn ra từ tháng 4 đến tháng 12 năm 2023 | Nguồn: CGV

Nhìn chung điện ảnh là môn nghệ thuật tốn kém, muốn định vị vị thế văn hoá quốc gia thì rất cần chiến lược hỗ trợ thông minh và hiệu quả từ các nhà quản lý để thành công không chỉ là hiện tượng, mà phải trở thành điều hiển nhiên. Thành công của Ân và nhiều bạn trẻ khác cho thấy chúng ta có tài năng, rất cần có chiến lược hỗ trợ để sự thành công diễn ra đều đặn và thường xuyên.

“Bên trong vỏ kén vàng” sẽ chính thức công chiếu tại các rạp từ ngày 11/8. Đây chính là cơ hội để khán giả trong nước có dịp thưởng thức tác phẩm đã được chứng nhận bởi giới phê bình quốc tế, cũng như trực tiếp ủng hộ thế hệ “vàng” tài năng của điện ảnh Việt.